Kółko Rolnicze w Czańcu
Kółko rolnicze Czaniec
  Kółko rolnicze Czaniec
Historia Kółka Rolniczego w Czańcu

Pod koniec XIX wieku wg zapisu w kronice parafialnej Czańca powstaje w roku 1895 zalążek społecznej organizacji chłopskiej pod przewodnictwem księdza Andrzeja Nowotarskiego.
Organizacja ta pod nazwą "Kółko Rolnicze" zaczyna organizować pomoc dla ludności i zajmować się podnoszeniem kultury rolnej.
Ks. Andrzej Nowotarski jako prezes urządza sklep Kółka Rolniczego u Franciszka Wiśniowskiego.
Działalność tej placówki nadzorowana jes przez Główny Zarząd Kółek Rolniczych. Przeprowadzona lustracja przez lustratora p. Henryka Szmita wypadła pomyślnie.
W protokole lustracyjnym z datą 15.04.1903 roku prezes KR ks. Franciszek Jabłoński zapisał swe uwagi - "Lustrator nie dopatruje się nadużyć - sklep jest prowadzony ku zadowoleniu ludności. Należy jednak wprowadzić szereg usprawnień i zmian organizacyjnych, by prowadzący sklep nie osiągali nadmiernych zysków.
W 1903 roku wybrano nowy Zarząd, na jego czele stanął Kierownik Szkoły Podstawowej, ob. Wojciech Klimczak, współpracując z rolnikami jak: Antoni Rodak, Bartłomiej Romik, Paweł Wojtyła, Franciszek Szpila.
Działalność tej organizacji to przede wszystkim upowszechnienie kultury rolnej poprzez stosowanie nawozów mineralnych, których sprowadzeniem i sprzedażą zajęła się organizacja kółkowa. Sprowadzano takie nawozy jak sól potasową, kainit, tomaaynę, saletrę chilijską.
W okresie przednówkowym sprzedawano nadwyżki ziemniaków oraz produkty zbożowe: mąkę, kaszę, kukurydzę.
Po wybuchu pierwszej wojny światowej 1914 r. Kółko Rolnicze liczyło 50 członków. Oprócz działalności handlowej i upowszechnienia kultury rolnej, członkowie kółka brali aktywny udział przy organizowaniu robót na rzecz środowiska, wykonując prace przy budowie nowej szkoły, którą rozpoczęto w 1907 roku i otwarciu Urzędu Pocztowej 1 lutego 1909 roku.
W 1910 roku przystąpiono do drenowania gruntów, melioracją objęto około 500 morgów. W tym okresie przeprwadzono rekonstrukcję drogi wiodącej przez Czaniec od "Cygańskiego Miasta aż do Osterii".
Jako informację podano, że w dniu 1 stycznia 1911 roku Czaniec liczył 2.796 mieszkańców - za granicą przebywało 270 osób, konie posiadało 78 rolników, krów było 690 sztuk, 390 szt. świń, drobiu 4385 szt., 22 kozy, 45 uli.
Jak widać ze statystyki wieś Czaniec była zasobną. W okresie działań wojennych działalność organizacji nie osłabła, wręcz przeciwnie umocniła się przez pracę handlową i konspiracyjną.
Po pierwszej wojnie światowej ożywiła się działalność kółkowa, która liczyła wówczas 30 członków. W 1927 roku opiekun KR został powiatowy inspektor rolny p.Stanisław Orłowski. Na nowo ułożono plan działania KR i powołano nowy Zarząd w składzie: Karol Szpila - prezes, Roman Rodak, Franciszek Stwora, Franciszek Pałosz.
W 1939 roku po wkroczeniu Niemców rozpoczął się ciężki okres, rozwiązano wszystkie organizacje, z dokumentów Kółka Rolniczego w Czańcu spalono kronikę i około 6 tysięcy złotych w gotówce.
Po roku 1945 powstaje Kółko Rolnicze w Czańcu prowadzone przez jego prezesa Karola Szpilę. Jego zapał i ogromne zaangażowanie pozwoliło członkom o liczebności 30 rolników przetrwać do 1952 roku.
Reaktywowanie działalności kółkowej nastąpiło po 1956 roku, w związku z nową polityką rolną państwa. W pierwszych latach tego okresu ruch kółkowy miał charakter żywiołowy. W lutym 1957 roku zorganizowano zebranie wiejskie, którego celem było powołanie do życia działalności kółkowej. Wybrano Zarząd i wprowadzono do rejestru 36 członków, zaś w skład Zarządu weszli: p. Eustachy Szpila, Franciszek Kowalski oraz Jan Kowalski.
Potrzeby wsi Czaniec wzrastały i w 1958 roku Kółko Rolnicze zakupiło agregat omłotowy i ciągnik Ursus C-325, a w 1959 roku zakupiono dalsze 2 ciągniki wraz ze sprzętem towarzyszącym.
W okresie tym przeszkolono na kursie traktorzystów w Radoczy jak pana Kołka Ludwika, pełniącego równocześnie funkcję dyspozytora.
Działalność Kółka Rolniczego rozwijała się dynamicznie - przystąpiono do zakupu działek od Urzędu Parafialnego w Czańcu o pow. 0,31 ha.
W 1967 roku rozpoczęto budowę zaplecza Kółka Rolniczego z własnych środków finansowych. Kółko Rolnicze brało udział we współzawodnictwie, w byłym woj. krakowskim, zajmując miejsca II oraz nagrodę: ciągnik Zetor Super i w następnym roku miejsce IV, w nagrodę otrzymało kombajn Vistulę - nagrody zostały wręczone przez WZKR w Krakowie pana posła mgr Cabaja.
W 1971 roku nastąpiła zmiana na stanowisku Prezesa Kółka - Pan Cibor Cyprian pełnił funkcję prezesa KR do 1975r.
W 1971 Zarząd KR postanowił uruchomić warsztat elektryczno-mechaniczny, w warsztatach pracowało 16 osób wykonując usługi dla GS, PGR i innych instytucji rolniczych. Wykonywano w warsztatach nawijanie silników, usuwanie usterek w instalacjach elektrycznych oraz prowadzono kooperację z POM w Jawiszowicach.
Wypracowany zysk z prowadzenia warsztatów przeznaczono na dalsze inwestycje i zakup sprzętu rolniczego.
Wieś Czaniec na terenie powiatu żywieckiego znana była z wysokiej jakości produkcji rolnej. Powierzchnia wsi wynosiła 1.900 ha, w tym 970 ha gruntów ornych.
Z dniem 1.01.1975r. władze gminne zdecydowały o powstaniu Spółdzielni Kółek Rolniczych, której siedzibą był Czaniec.
Na decyzje władz nie było odwołania - powstała SKR z poszczególnych Kółek wsi Porąbka, Kobiernice, Bujaków i Czaniec. Czaniec był wówczas najbardziej zasobnym Kółkiem Rolniczym przekazując największy majątek tj. 3.493.133 zł.
W 1976r. nastąpiła zmiana na stanowisku prezesa Kółka Rolniczego i funkcję tą pełnił p. Stanisław Pielesz do 1993 roku.
Po śmierci Stanisława Pielesza, funkcję prezesa KR przejęła p. Józefa Błasiak.

Nowa era rozpoczęła się 1994 roku, kiedy to KR Czaniec rozpoczęło niezależną od innych gminnych kółek działalność gospodarczą, w wyniku likwidacji Spółdzielni Kółek Rolniczych. Ówczesny skład Władz statutowych przedstawiał się następująco: Prezes Pielesz Mirosław, V-ce Prezes Szpila Eustachy, Członkowie: Bogacz Bolesław, Musiał Stanisław, Błasiak Józefa, Bakalarski Stanisław, Kołek Ludwik, Skrudlik Andrzej, Szłapa Józef, Komisja Rewizyjna: Kowalski Franciszek, Suski Stanisław, Adamus Stanisław.

Od tej pory następuje reaktywowanie działalności Kółka Rolniczego i systematyczny rozwój oświatowy, gospodarczy w świadczeniu usług i pomocy na rzecz środowiska wiejskiego.

Regularnie odmładzany park maszynowy, który determinuje działalność, oraz poszerzanie go o innowacyjny, pozwolił na systematyczne poszerzanie oferty. Między innymi zostały zakupione: prasa kostkująca, ciągnik Ursus 4514, samochód wielofunkcyjny Mercedes Unimog, oraz 2 ciągniki Zetor Proxima. Zakup ciągników Zetor został częściowo sfinansowany ze środków unijnych, które zostały pozyskane w wyniku starań Pani Księgowej Barbarze Ryłko i Kierownika Łukasza Adamus pod patronatem ówczesnego Zarządu w składzie: Prezes Adamus Stanisław, V-ce Prezes Pielesz Mirosław, Sekretarz Skrudlik Andrzej, Członkowie Suski Stanisław, Tolarczyk Maria, Komisja Rewizyjna: Kojder Janusz, Flisowska Bogumiła, Fąferko Mieczysław. Ponadto wymieniane są drobne maszyny jak pługi odśnieżne, pługi zagonowe, rozrzutniki wapna itd.

Szczególnie intensywny rozwój miał miejsce na rynku usług komunalnych. Pozytywnie zakończone starania o koncesję na gospodarowanie ściekami, oraz zakup beczki asenizacyjnej doprowadził do stanu, w którym ta właśnie działalność stała się dominująca, obejmując swoim zasięgiem również ościenne miejscowości.

Dzięki zakupowi kosiarki bijakowej KR Czaniec zajmował się likwidacją stale poszerzających się powierzchniowo ilości odłogów, kosił pobocza dróg gminnych. Kosiarka ta sama wypracowała niemal 2 razy więcej niż 3 sztuki kosiarek rotacyjnych.

Również Zimowe Utrzymanie Dróg zostało rozpoczęte jako działalność uzupełniająca, a po kilku latach była świadczona przy użyciu 10 jednostkami sprzętowymi, stale poszerzając obszar działalności.

Pod egidą Kółka Rolniczego w Czańcu od 1948 roku bez ustanku działa Koło Gospodyń Wiejskich, biorąc cały czas czynny udział w życiu społecznym, kulturalnym i oświatowym lokalnej społeczności. poprzez min: organizacja dziedzińców dla dzieci wiejskich, coroczne tradycyjne spotkania okolicznościowe tj: „Wieczory Wigilijne”, „Jajko Wielkanocne”, „Dożynki Wiejskie”, „Wystaw Płodów Rolnych i Rękodzieła Ludowego”, „Akademii rocznicowych” połączonych z występami dzieci i młodzieży, wraz z prezentacją pieśni i wierszy patriotycznych, spotkań osób starszych „Dzień Seniora” i wiele wiele innych. Celem edukowania społeczności lokalnej, KGW zorganizowało kursy: nauki zawodu jak hafciarstwa, gotowania, bibułkarstwa, szydełkowania, krawiectwa.

Kółko Rolnicze w Czańcu, Czaniec ul. Zagłębocze 7, Tel: 338 109 108; 605 518 093. Zobacz pełne dane »
© 2015 Kółko Rolnicze w Czańcu, Projekt i wykonanie: FHU Jakimowicz / czaniec.pl